Gençlerle iletişim kurmak, küçük çocuklarla iletişim kurmaktan oldukça farklıdır, çatışma ve strese neden olabilir. Ebeveynlerin en çok yakındıkları ve zorlandıkları konulardan bir tanesi genç olan çocuklarıyla iletişim kuramamaktır. Yani onlarla konuşmanın ne kadar zor olduğundan, çocuklarının kendileriyle hiçbir şey paylaşmadıklarından veya kendilerini dinlemediklerinden sıklıkla şikâyetçidirler. Peki, gençlerin ebeveynleriyle ilgili yakındıkları konular ya da durumlar yok mu?
Elbette gençlerin ebeveynleriyle ilgili yakındıkları konular da var. Örneğin; ebeveynleri tarafından sürekli öğüt verilmesi, yönlendirilmeye çalışılmaları, yargılanmak, eleştirilmek, kıyaslanmak, aşağılanmak, isim takılarak dalga geçilmek. Bunun yanında gençler de dinlenilmediğini, değer görmediğini düşünüyor ebeveynleri tarafından. Hatta gençlerin en çok şikâyet ettikleri durumlardan biri sürekli konuşan, dinlemeyen, sorumluluk hatırlatan anne babalar oluyor.
Gençler kendilerini aile içinde değerli ve önemli hissetmediklerini, onların da çeşitli sıkıntıları olabilecekleri konusunda ebeveynlerinin hassasiyet göstermediklerini, bu sıkıntıları görmedikleri ya da görmek istemediklerini düşünüyorlar.
Gençlerin de istediği aslında paylaşmak, ancak yargılanmadan, eleştirilmeden sonuna kadar dinlenildiği bir konuşma ortamında sıkıntılarını, içtenlikle ailesiyle paylaşmak istiyor. Ancak onların da görüşüne göre çoğunlukla öğüt aldıklarını ve anne babalarının onları hiç dinlemek istemediklerini, anne babalarından aynı şeyleri duymaktan onlar da sıkıldıklarını sıklıkla belirtiyorlar.
GENÇLER GÜVENİLMEK İSTİYOR
Gençlerle olan görüşmelerde çoğunlukla karşılaşılan diğer yakındıkları bir durumda keşfetmelerine, deneyimlemelerine izin verilmemesi durumu. Bu yaşantıyı, doğaları gereği yaşamak istiyorlar, ailelerinin onlara güvenmelerini istiyorlar.
Ancak burada herkes kendine göre çok haklı. Ebeveynler çocuklarıyla aralarında geçen daha önceki çatışma, paylaşmama vb. gibi birçok olumsuz olayı referans alarak daha evhamlı, endişeli bazen panik duygularıyla birlikte hareket ediyorlar. Ancak ebeveynlerin de belirttiği ortak sıkıntı şu ki; “çocuğuma iletişim anlamında ulaşamıyorum.” Çoğu kez kavga çıkacak diye uzak durmayı seçen ebeveynler de var ve bu durum zayıf olan iletişim bağlarının daha da zayıflamasına belki de kopmasına neden olabiliyor.
EBEVEYNLERE ÖNERİLER
Gençlerle iletişim kurmak, hassas bir çizgide yer alan ama hepimizin başarması gereken bir beceri.
Peki, ebeveynler olarak ne yapalım, nasıl konuşalım dersek bununla ilgili önemli hususlar var. Fakat bunun için her iki tarafın da zamana, sabra, çaba göstermeye ihtiyacı var.
Ebeveynler için önemli hususlar şu şekilde:
1. Gençlerin sıkıntılarını sizin nazarınızda önemli olup olmadığına bakmaksızın sadece dinleyin. Dinlerken vereceğiniz cevaplara odaklanmak yerine çocuğunuzun duygularını, hissettiklerini anlamaya çabalayın ve bunu ona hissettirin.
2. Siz de aynı şekilde kendi endişelerinizi, duygularınızı tüm samimiyetinizle şefkatli bir duruşla ifade edin.
3. Çocuğunuzun sorunlarına çare bulmak yerine birlikte düşünmeyi alışkanlık hale getirin. Onların da bilgiye, tecrübeye ve yönlendirilmeye ihtiyaçları var ancak bunu nasıl yaptığınız onda saygı uyandıracak temel meseledir.
4. Karşı gelmeleri, isyan etmeleri, doğaları gereği gelişim dönemlerinin bir parçasıdır, bunu bilin ve anlayın. Ancak sizin de onlara bu yaşa kadar gelirken ki yıllarda nasıl model olduğunuzu hatırlayın. Düzeltmeniz, törpülenmeniz gereken sizin de çıkışlarınız ve tepkileriniz varsa bunları görün, sağlıklı olana siz de geçin. Yani size yapılmasını istemediğiniz davranışı siz de yapmayın.
5. İfade özgürlüğüne, fikirlerine, düşüncelerine katılmasanız, hak vermeseniz de saygı duyun ve dinleyin.
6. Göz teması kurarak dinleyin ve sözünü asla kesmeyin.
7. Kavga çıkacak diye asla uzak durmayın.
8. Çocuğunuzun gözünde değerli olduğunuzu hissetmek istiyorsanız çocuğunuza değerli olduğunu siz de hissettirin.
9. Hata yaptığınızda özür dileyin ve telafileri harekete geçirin. Bu davranış hem sizinle hem de kişilerarası ilişkilerinde ona da model olacaktır.
Bu yazımız ilginizi çekebilir: Ergenlik Dönemindeki Çocuğa Nasıl Davranılmalı?